Καταπιάνομαι σήμερα με το γνωστό και πιασάρικο ζήτημα του γάμου μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου, μπας και πουλήσουμε κανά φύλλο παραπάνω. Δεν θα ασχοληθώ φυσικά με το εάν και κατά πόσον ένας τέτοιος γάμος θα έπρεπε να αναγνωριστῄ νομικώς, πράγμα που θεωρώ δεδομένο, αλλά με την προσφορώτερη νομική του θεμελίωση.
Συνήθως αναφερόμαστε σε γάμο ομοφυλοφίλων, επειδή προφανώς οι ομοφυλόφιλοι είναι οι κατ’ εξοχήν ενδιαφερόμενοι. Αυτό όμως πόρρω απέχει του να είναι ακριβές∙ όπως ακριβώς όσοι παντρεύονται σήμερα δεν είναι κατ’ ανάγκην ετεροφυλόφιλοι και, πολύ περισσότερο, δεν απαιτείται να είναι, έτσι και σε ένα πιθανό γάμο ομοφύλων οι μελλόνυμφοι καθόλου δεν απαιτείται να είναι ομοφυλόφιλοι.
Νομίζω ότι αυτή η απλή διαπίστωση μπορεί να έχῃ σοβαρές συνέπειες στην επιχειρηματολογία όλων ημών που υποστηρίζουν την θέσπιση ενός ομόφυλου γάμου. Κατά κανόνα δηλαδή προβάλλουμε το δικαίωμα του γενετήσιου αυτοπροσδιορισμού, το δικαίωμα της ιδιωτικότητας, την απαγόρευση διακρίσεων βάσει γενετήσιου προσανατολισμού ως (ασφαλώς πειστικά ρητορικώς, λίγο όμως εκτός στόχου κατά την γνώμη μου) κανονιστικά επιχειρήματα υπέρ της άποψής μας. Τα πράγματα όμως ενδέχεται να γίνωνται πιο απλά και, κυρίως, πιο εύστοχα με άλλου είδους επιχειρηματολογία.
Αφής στιγμής διευκρινίστηκε ότι το ποιος-βάζει-τι-σε-ποιον δεν έχει απολύτως καμία σχέση με τον θεσμό του γάμου, καθώς ο γάμος ούτε σκοπό την τεκνοποιία έχει (αν είχε, θα απαγορευόταν στους στείρους!) ούτε απαγορεύεται φυσικά υπό την παρούσα μορφή του στους ομοφυλόφιλους (ένας ομοφυλόφιλος άνδρας μπορεί κάλλιστα να παντρευτῄ μια ομοφυλόφιλη γυναίκα!), απομένει κατά την γνώμη μου η οπτική γωνία της απαγόρευσης των εμφύλων διακρίσεων. Η σκέψη αυτή μοιάζει κάπως παράξενη εκ πρώτης όψεως, νομίζω όμως ότι μπορεί να αποτελέσῃ ισχυρό κανονιστικό θεμέλιο.
Εκείνο που κάνει την (ερμηνευτικώς συναγόμενη μέχρι τώρα) απαγόρευση τόσο άδικη είναι ότι γίνεται βάσει του φύλου. Υπάρχει με άλλα λόγια μια σύμβαση, ο γάμος, η οποία επιτρέπεται να τελήται μόνο από αντισυμβαλλόμενους με ωρισμένο συνδυασμό φύλων και όχι άλλο. Αυτό όμως αντίκειται όχι μόνο στην αρχή της συμβατικής ελευθερίας, αλλά και στην απαγόρευση της αυθαιρεσίας ως ειδικώτερη εφαρμογή της αρχής της ισότητας. Όσο και αν ακούγεται παράξενο, το φύλο και μάλιστα η διαφορά φύλου δεν είναι νομικώς κρίσιμη για την σύναψη της εν λόγῳ συμβατικής σχέσης! Η διαφορά του φύλου θα έπρεπε να ενδιαφέρῃ μόνο στον βαθμό που αφορᾴ τους ελεύθερους συμβαλλομένους. Από εκεί και πέρα, de generibus non disputandum.
Ας κάνουμε ένα μικρό διανοητικό πείραμα: αν το κράτος απαγόρευε π.χ. την σύμβαση μισθώσεως μεταξύ γυναικών, θα υπήρχε μήπως κάποιο συνταγματικό πρόβλημα; Η απάντηση είναι εύγλωττη. Γιατί να ισχύῃ κάτι διαφορετικό στην σύμβαση του γάμου;
Συμπέρασμα: η απαγόρευση του γάμου ομοφύλων συνιστᾴ έμφυλη διάκριση, διότι ευνοεί εντελώς αυθαίρετα κάποιους συνδυασμούς φύλων έναντι κάποιων άλλων.
Το κράτος όμως (πρέπει να) είναι σαν τους αγγέλους: δεν έχει φύλο!
Ετικέτες: έμφυλες διακρίσεις, αρχή της ισότητας, ομοφυλόφιλοι
25 Οκτωβρίου 2007 στο 8:20 μμ |
Το κρίσιμο ερώτημα είναι κατ’ εμέ το ακόλουθο:
Είναι το αρρεν/θηλυ ζεύγος με το άρρεν/άρρεν ή θήλυ/θήλυ ζεύγος ουσιωδώς όμοια, ώστε να επιτασσεται η εφαρμογή της αρχής της ισότητας;
Εσύ λες ότι είναι, επειδή πρόκειται σε κάθε ζεύγος για φύλα.
Οι ειδικότεροι προσδιορισμοί δε μας αφορούν, υπονοείς.
Σωστά;
25 Οκτωβρίου 2007 στο 8:36 μμ |
Ναι, κάπως έτσι. Ποιοι (και πόσοι!) από κάθε φύλο επιλέγουν να ενώσουν τις ζωές τους δεν θα έπρεπε να αφορά το κράτος.
5 Νοεμβρίου 2007 στο 7:29 μμ |
το κρατος το αφορα η διατηρηση του, λέει ο μανωλεδάκης. Αρα και η αναπαραγωγή. καταλαβες σε τι ζουγκλα ζουμε; με αυτές τις απόψεις γίνεται κανεις ακαδημαϊκος.
5 Νοεμβρίου 2007 στο 8:32 μμ |
Αν ήμασταν πεντέξι όσοι αποτελούσαμε κοινωνία, ίσως είχε κάποια βάση αυτό το επιχείρημα. Κάποια στιγμή θα γράψω κάτι σχετικό με αυτό που ονομάζω «κατάσταση ante portas».
7 Νοεμβρίου 2007 στο 11:40 μμ |
Πάντως όσο κι αν ψάχνω δεν μπορώ να βρω την νομοθετική απαγόρευση τέλεσης γάμου ανάμεσα σε ομόφυλους. Σωστή πάντως η διαπίστωση ότι άλλο ομόφυλοι κι άλλο ομοφυλόφιλοι.
10 Ιουνίου 2009 στο 9:11 μμ |
Βρήκα ένα πολύ ωραίο βιντεάκι που αναπτύσσει όμορφα το ίδιο επιχείρημα.
25 Ιουνίου 2009 στο 10:34 μμ |
ΚΑλησπεριζω την παρεα την οποια βρηκα εντελως τυχαια με την αφορμη της δυπλοματικης μου εργασιας….Που εχεισ θεμα ελευθερη συμβιωση ομοφυλων…(σε νομο8ετικο πλαισιο)
Θα θελα καποιες οδηγιες.αποψεις,κατευθηνσεις σχετικα με αυτο το θεμα…
25 Ιουνίου 2009 στο 10:46 μμ |
Γεια χαρά, Αλεξάνδρα. Δεν είμαι και πολύ σχετικός με το θέμα, τυχαίνει όμως να γνωρίζω ότι υπάρχει μια διπλωματική της Βέργαδου με θέμα την ελεύθερη συμβίωση στο Νομικό Σπουδαστήριο της Νομικής Αθηνών στην Ιπποκράτους. Ίσως σε βοηθήση.
26 Ιουνίου 2009 στο 8:02 πμ |
Σ’ευχαριστω πολυ για το ενδιαφερον σου…Ξερεισ εαν ειναι ελευθερη προσβαση προσ αναγνωση κειμενου η χρειαζεται καποια ειδικη αδεια δικαιοχου…?
26 Ιουνίου 2009 στο 7:19 μμ |
Όχι καλέ τι άδεια, πήγαινε στον 2ο όροφο και ζήτησέ την από τις βιβλιοθηκονόμους, είναι στις διπλωματικές.
7 Ιουλίου 2009 στο 1:20 μμ |
@ Αλεξάνδρα
Βρε όρνιο μάθε πρώτα την ορθογραφία του δημοτικού και μετά κυνήγα πτυχία. Μου’θες και διπλωματική !!!
Που σπούδασες; Στα Τίρανα;
Να με συμπαθάτε για τις εκφράσεις. Αλλά τρελαίνομαι με κάτι τέτοια.
Ειδικά σε τόσο προσεγμένα blogs.
7 Ιουλίου 2009 στο 6:47 μμ |
Μάστερπη,
όχι, δεν σε συμπαθώ, εγώ τρελλαίνομαι όταν έρχεται ο καθένας και βρίζει τους άλλους στο ιστολόγιό μου. Εκφράσου καλύτερα και κατά προτίμησιν εντός θέματος.
8 Ιουλίου 2009 στο 10:13 πμ |
Ντάξ’
Κάνω πίσω γιατί όταν δυο έλληνες τρελαίνονται πολλά μπορούν να συμβούν.
Απλώς με πέτυχε η ανορθόγραφη πάνω σε μια πολύ ζόρικη μεταφραστική εργασία που παραδίδω και τρελάθηκα.
8 Ιουλίου 2009 στο 7:59 μμ |
Ωχ, τότε και λίγα είπες, μια μετάφραση μπορεί να καταστρέψη και τα πιο γερά νεύρα! 🙂
10 Ιουνίου 2011 στο 7:38 πμ |
[…] το θέμα του γάμου ομοφύλων είχα πει μια γνώμη εδώ, θα επανέλθω εν καιρώ, αλλά τώρα θυμήθηκα μια άλλη […]
24 Οκτωβρίου 2011 στο 9:13 πμ |
[…] αυτού του άρθρου και είχε προκαλέσει και αυτήν την […]